Algemene beschouwingen van de VVD bij de begroting 2015 van de gemeente Goes.
Inleiding
Voor ons ligt de begroting 2015 van de gemeente Goes, een begroting opgesteld in een tijd vol onzekerheden. Onzekerheden niet alleen voor de gemeenten in Nederland maar vooral ook voor de inwoners. De VVD in Goes realiseert zich dat terdege en zal zich blijvend sterk maken voor een gemeente die in deze woelige tijden een stabiele factor is. Een gemeente die een solide financieel beleid voert met lage lasten voor haar inwoners en die dienstverlening hoog in het vaandel heeft. Met deze zaken als focus heeft de VVD Goes naar deze begroting gekeken.
In deze beschouwingen zal de VVD minder focussen op de individuele programma’s en zich meer richten op de financiën en de verbonden partijen. Reden hiervoor ligt vooral in het feit dat we nog maar kort geleden een collegeprogramma hebben vastgesteld waarin de discussie over de inhoud van de programma’s al gevoerd is. Daarnaast hebben de VVD fractie evenals andere fracties geconstateerd dat hoewel er veel verbeterd is het toch in een begroting met deze opzet lastig sturen is. De VVD hoopt dat de resultaten van de werkgroep die zich bezig houdt met verbetering van dit onderdeel van de begroting zichtbare resultaten kunnen laten zien in de begroting van volgend jaar.
Financieel
- De schuldpositie van Goes wordt in de begroting omschreven als “er is voorzichtigheid geboden”. Net als thuis is aflossen van schuld alleen mogelijk als men minder uitgeeft en het gespaarde budget gebruikt om af te lossen. De VVD acht het niet wenselijk om in deze begroting met alle onzekerheden een extra bezuinigingsronde in te voeren, maar is wel van mening dat dit onderdeel scherp in gaten gehouden moet worden en we ons de komende jaren moeten blijven afvragen of structurele uitgaven verminderd kunnen worden ten einde de schuldpositie te verlagen.
- De weerstandscapaciteit van Goes is in orde zoals ook in de afgelopen jaren. Wel is te zien dat de vrije ruimte t.o.v. de norm in het komende jaar lager is dan de komende jaren. De VVD is van mening dat benodigde uitgaven voor het spoorproject en de aansluiting A58 gefaseerd zullen plaatsvinden zodanig dat de weerstandscapaciteit op peil zal blijven. Het risicoprofiel zal naar onze mening dan ook verlagen. De VVD is wel van mening dat de omschreven risico’s in het soc.domein minder te managen zijn wat maakt dat Goes niet meer kan uitgeven dan begroot daar de hoogte van met name de alg. reserve op peil moet blijven.
- De lasten voor de Goesenaren zullen stijgen met 2% aldus de begroting. In het verkiezingsprogramma van de VVD was dit percentage de grens. In de wetenschap dat met deze verhoging de lasten voor de Goesenaren in verhouding met de andere Zeeuwse gemeenten laag blijven kan de VVD hier goed mee leven. Een hoger percentage is voor de VVD niet bespreekbaar. Een lager percentage brengt de begroting uit zijn balans en wordt door de VVD ook niet wenselijk geacht.
- De kostendekkendheid van de leges baart de VVD wel zorgen. De verminderde inkomsten van bijvoorbeeld de bouwleges maakt dat de VVD sterk de indruk heeft dat de uurtarieven voor het overgebleven werk wel aanzienlijk aan het stijgen zijn. De recente discussie over de hoogte van de bouwleges maar ook de stijging van de kosten van de weekmarkt geven aanleiding tot deze aanname. De VVD vindt deze ontwikkeling zorgelijk en vraagt het college hier naar te kijken en een visie hierop te geven gericht op de toekomst.
Verbonden partijen
In sommige gevallen opgelegd maar vaak ook uit beoogde efficiëntie zijn de afgelopen jaren de gemeenschappelijk regelingen als paddenstoelen uit de grond gerezen. De VRZ, de RUD, Sabewa en de recentelijk opgetuigde GR de Bevelanden zijn hier de voorbeelden van.
Hoewel de VVD heeft ingestemd met het inrichten van deze GR’s maken we ons toch wat zorgen. Niet alleen vraagt de VVD zich of de inwoner van Goes via zijn stemgedrag nog wel invloed heeft, maar de VVD maakt zich ook zorgen over de kosten ontwikkeling. Enerzijds werken nieuwe besturen en gebouwen extra kosten in de hand, anderzijds leidt het ook tot verhoging van het uurtarief van onze eigen organisatie. De VVD blijft de oprichting van veel GR’s zien als een tijdelijke oplossing. Op termijn zien wij meer in ambtelijke fusies en uiteindelijk herindeling.
- GR de Bevelanden lijkt inmiddels opgericht en gevuld. We zeggen bewust lijkt daar het ons na de laatste commissievergadering niet echt duidelijk is of er recht gedaan is aan de behoefte van de raad om instemming te verlenen bij de toe te voegen onderdelen. De begroting van de GR laat zien dat er geen rekening is gehouden met indexering van personeelslasten noch doet de begroting uitspraken over het volgen van de vzg norm. Een begroting die dit wel zou doen zal er dan ook echt anders uit zien. Een punt van aandacht in de toekomst zal zijn dat de GR. budgetten van Goes uitgeeft met name in het soc. domein, het is dan ook niet voor niets dat de VVD heeft aangedrongen op kwartaalrapportages en een risico inventarisatie. De VVD is en blijft kritisch ten aanzien van genoemde zaken en vindt de begroting van de GR alleen acceptabel als de VZG norm de komende jaren wordt toegepast.
- De VRZ is inmiddels gestart met plannen om invulling te geven aan hun bezuiniging. Een goede zaak naar onze mening. Wel zou het stellen van prioriteiten ( waar moet de VRZ wel en waar moet de VRZ geen rol spelen) een extra bijdrage kunnen leveren aan het verminderen van de lasten.
- Delta is wel de partij waar op dit moment naar onze mening grote risico’s gelopen worden en de toekomst allerminst zeker is. De VVD blijft het eens met geformuleerde aandeelhoudersstrategie. Ten aanzien van het dividend valt op te merken dat het mooi zou zijn als we dit niet meer structureel in onze begroting zouden hoeven op te nemen. Op deze wijze zou het dividend geen risico meer vormen en kunnen inkomsten bijvoorbeeld gebruikt worden voor het terugdringen van de schuldpositie. Helaas laat de begroting dit op de korte termijn niet toe.
- SWVO zou op termijn samengevoegd moeten worden met de GR de Bevelanden en zou wellicht kunnen uitgroeien naar een ambtelijke fusie. De VVD juicht het verkleinen van het aantal GR’s toe maar vraagt zich wel of de uiteindelijke ambtelijke gefuseerde dienst wel een GR moet zijn.
- Goes Goed is één van de verbonden partijen waar Goes veel risico’s loopt. De afgegeven garanties voor een totale schuld van € 16.722.000 weegt voor de VVD erg zwaar. De VVD is dan ook zeer benieuwd naar de resultaten van Goes Goed over 2014. Ondanks het feit dat de VVD niet voor het afgeven van de garanties was, hopen we wel dat de resultaten conform verwachting zijn. Wij zouden niet graag roepen “ zie je wel”
- Goese Schans is nu al jaren onderwerp van discussie en onderhandeling. De VVD prijst het college in haar vasthoudendheid om voor Goes de beste deal te sluiten en hoopt van ‘Gans’er harte dat er in 2015 weer gebouwd kan worden.
- De Betho is een partij waar Goes in relatie tot het maatschappelijk nut de afgelopen jaren weinig aan heeft hoeven bijdragen. De komende jaren komt er wel een groter risico op ons af t.g.v. de nieuwe rijksregels. De VVD snapt dan ook niet waarom er zo getalmd wordt met het invoegen van het nijverheidscentrum bij de Betho en is nieuwsgierig naar toekomstvisie op reintegratie.
- De GGD heeft recentelijk haar begroting in de raad van Goes gepresenteerd. Bij deze begroting is de VVD kritisch geweest ten aanzien van niet ingevulde bezuinigingsopdrachten en de taken die ook aan de markt gelaten kunnen Het argument dat deze taken ondanks hun verliesgevendheid een belangrijke bijdrage leveren aan de overheadkosten is voor de VVD te mager. De discussie over het aantal fte’s en een wellicht te ruime huisvesting mag naar onze mening in de toekomst best gevoerd worden.
- Economische Impuls Zeeland B.V. een organisatie waar de VVD in het verleden redelijk kritisch over was is ondertussen uitgegroeid tot een organisatie die haar sporen verdient in Zeeland. De VVD roept het college dan ook op om de samenwerking met Economische Impuls te verstevigen.
- SBOM en SMB zijn weliswaar geen verbonden partijen zoals bedoeld in onze begroting maar zijn wel instanties waar Goes behoorlijk risico’s loopt vanwege de afgegeven bankgaranties. De VVD roept het college op om de situatie zoals vorig weekend in de PZC is vermeld met voortvarendheid op te pakken teneinde de risico’s voor Goes af te wenden.
Highlights uit de programma’s
Ten aanzien van welzijn, inkomen en zorg kan de VVD opmerken content te zijn met het tot nu toe inhoudelijk ingezette beleid en het gestelde in het collegeprogramma hierover. Wel vraagt de VVD aandacht voor het feit dat Goes het echt moet doen met de door het rijk beschikbaar gestelde middelen. De terecht gereserveerde reserves voor deze onderdelen mogen naar de mening van de VVD pas ingezet worden als het echt niet anders kan. Deze begroting laat immers niet toe de Inwoners van Goes meer te belasten dan dat we nu doen. De VVD is trots op het feit dat Zeeland de eerste is die de afspraken voor de Jeugdzorg heeft getekend maar tegelijk heeft de VVD ook zorgen. Het dreigende banenverlies bij jeugdhulporganisaties en het risico dat het budget nu al niet toereikend is baart de VVD grote zorgen.
De VVD zou graag duidelijkheid hebben over de kosten van inburgering. Uit de beantwoording van vragen die door de VVD al eerder gesteld zijn is nog niet direct op te maken wat de positie in deze nu is in relatie tot de andere gemeenten in dit gebied en hoe we onze financiële bijdrage nu moeten zien. Wordt dit afgebouwd? En in hoeveel tijd? En op welke wijze wordt er dan invulling gegeven aan de inburgering?
De binnenstad verkeert al geruime tijd in de problemen, echter in verhouding met steden als Vlissingen en Terneuzen lijkt het in Goes nog mee te vallen. De VVD is van mening dat dit voor een groot deel op het conto van Goes marketing geschreven mag worden. De bundeling van krachten in de stichting heeft de afgelopen jaren geleid tot veel evenementen in de stad die het winkelgebied ondersteunen. De initiatieven tot een grote wifidekking en de daarbij horende digitale kansen voor ondernemers blijft de VVD steunen en hoopt hiermee in 2015 tot een van de meest moderne winkelgebieden van Nederland te horen.
Met enige regelmaat krijgt de VVD nog steeds signalen dat de administratieve lasten druk hoog blijft, met name als het gaat om de welstandszaken en evenementenvergunningen klaagt de ondernemer meer dan eens. De VVD roept het college dan ook op dit op te pakken en ondernemers die initiatieven tonen de ruimte te geven. Misschien mogen we de afschaffing van de welstand in 2015 verwachten.
Horecaondernemers hebben het op dit moment heel moeilijk. Met name die gelegenheden die uitsluitend drinks verkopen. De VVD roept het college op om hier niet alleen te focussen op handhaving maar ook te kijken naar handreikingen. Een ruimhartiger terrassenbeleid zou een eerste aanzet kunnen zijn. Bij een lege markt en volle terrassen zouden we toch met gemak kunnen toestaan dat ondernemers voor dat moment hun terras vergroten.
Parkeren in Goes is misschien wel het meest bediscussieerde onderwerp van de afgelopen periode. Wij kijken dus uit naar het in december geagendeerde vernieuwde parkeerbeleid. Op voorhand durven we wel te stellen dat het wat ons betreft gaat om gemak voor de bezoeker en redelijke tarieven. Om de tarieven beheersbaar te houden zullen de kosten van het parkeerbeheer binnen de perken gehouden moeten worden en is de handhaving zoals we die nu hebben ingericht wel heel risicovol. Het privatiseren hiervan en daarmee de risico’s drastisch verminderen is voor de VVD dan ook een zeer begaanbare weg.
De VVD is nog steeds blij met de prestatie van het vorig college om middels substantiële cofinanciering de aansluiting A58 en de verbeteringen aan het spoor te kunnen realiseren. Wij vinden dan ook dat hier voortvarend aan doorgewerkt moet worden zodat het in zo min mogelijk tijd afgerond kan worden. Minder blij is de VVD met het feit dat de verbinding onder het station tussen Goes Noord en Zuid straks geblokkeerd wordt door de NS Poortjes. De VVD roept het college op om te blijven zoeken naar oplossingen hiervoor.
De ontwikkeling van de HOTSPOT Wolphaartsdijk lijkt maar niet van de grond te willen komen. De VVD heeft veel begrip voor het feit dat dit in deze tijd ook erg lastig is. Wel moeten we constateren dat ondernemers in dit gebied worstelen met hun concurrentiepositie. Steeds vaker laat de toerist zijn verblijf afhangen de aanwezigheid van WIFI of breedband internet. Vanwege het ontbreken van de benodigde infrastructuur aan een deel van de veerweg en de zandkreekweg is het aanbieden van deugdelijk internet aan hun gasten dus vrijwel onmogelijk. De VVD is van mening dat Goes hier best een handje toe mag steken. (motie)
In dit kader is het niet ondenkbaar dat er ook in andere delen van het buitengebied van de gemeente Goes infrastructuur ontbreekt. De VVD vraagt het college deze gebieden in kaart te brengen. (motie)
De VVD is zich er van bewust dat er in deze beschouwing veel zorgen geuit zijn die wat ons betreft vooral aan de tijdsgeest te wijten zijn. De VVD kan zich dan ook voorstellen dat het college onze zorgen deelt en met ons van mening is dat het collegeprogramma een goede fundatie is om de zorgen voor de komende jaren het hoofd te bieden. De VVD zal dan ook haar goedkeuring geven aan deze begroting, spreekt haar dank en waardering uit aan de ambtelijke organisatie en wenst het college veel succes met de uitvoering.
VVD Fractie Goes
Dick van der Velde
Dick de Korte
Ad Schuurbiers
Chantal Peereboom (volger)